Proces uzdatniania wody to jeden z najistotniejszych etapów, który ma na celu dostarczenie jej w bezpiecznej formie do naszych domów. Opiera się on na zastosowaniu różnych technologii, które są dobierane w oparciu o dokładne badania składu wody pobieranej bezpośrednio z ujęcia. Woda przeznaczona do spożycia musi spełniać restrykcyjne normy ustanowione przez odpowiednie organy Unii Europejskiej. Jakie metody są obecnie wykorzystywane w procesie uzdatniania wody?
Dezynfekcja
Dezynfekcja wody stanowi ważny element jej uzdatniania. Proces ten można przeprowadzić na dwa sposoby – fizyczny oraz chemiczny. Wśród metod fizycznych wyróżnia się:
- Napromienianie UV – działanie promieniowania ultrafioletowego na wodę, które eliminuje szkodliwe mikroorganizmy, nie zmieniając jednocześnie parametrów wody. Niestety, technika ta jest skuteczna tylko w miejscu jej zastosowania, dlatego zazwyczaj uzupełnia się ją o chemiczne metody dezynfekcji.
- Dezynfekcja termiczna – polega na podgrzewaniu wody do wysokich temperatur, co jest jednak kosztownym rozwiązaniem.
Metody chemiczne są bardziej zróżnicowane. Do najpopularniejszych należą:
- Chlorowanie – jedna z najstarszych technik odkażania wody, polegająca na dodawaniu chloru gazowego lub podchlorynu sodu (sypkiej substancji dezynfekującej rozpuszczanej w wodzie). Skuteczność chlorowania zależy od pH wody – im wyższe, tym większa dawka chloru jest potrzebna. Przed procesem zaleca się usunięcie zanieczyszczeń organicznych i mineralnych, aby zminimalizować ryzyko tworzenia się szkodliwych produktów ubocznych.
- Dwutlenek chloru – to gaz o silnym działaniu odkażającym, który zyskuje na popularności jako alternatywa dla chlorowania. Jest skuteczny niezależnie od pH wody, nie reaguje z substancjami organicznymi, a jego aktywność utrzymuje się dłużej niż w przypadku chloru. Dodatkowo, pomaga usuwać biofilm – warstwę bakterii osadzających się na wewnętrznych powierzchniach rur i zbiorników.
- Ozon – najpotężniejszy środek dezynfekujący, który jednak szybko przekształca się w tlen i słabo rozpuszcza się w wodzie. Z tego powodu często stosuje się go w połączeniu z innymi metodami dezynfekcji.
Usuwanie minerałów
Proces usuwania minerałów z wody polega na eliminacji kationów i anionów, które powstają w wyniku nadmiaru soli w wodzie. Najpowszechniejszą techniką tego rodzaju uzdatniania jest odwrócona osmoza. Metoda ta polega na przepuszczaniu wody przez półprzepuszczalną membranę, która oddziela roztwory soli. Działa to odwrotnie do naturalnego procesu osmozy, gdzie woda z obszaru o niższym stężeniu soli przepływa do obszaru o wyższym stężeniu. W odwróconej osmozie, pod wpływem ciśnienia, woda przepływa z roztworu o wyższym stężeniu do tego o niższym. W wyniku tego procesu cząsteczki soli zatrzymują się na membranie, a oczyszczona woda przechodzi przez nią. Ze względu na mikroskopijną strukturę membrany, stanowi ona skuteczną barierę dla cząsteczek soli i innych zanieczyszczeń, które mają zostać odfiltrowane.
Membrana stanowi kluczowy element odwróconej osmozy. Jej efektywność zależy od zaawansowania technologii, która obejmuje magnetyzację, wspomagającą przyciąganie cząsteczek wody i odpychanie niepożądanych substancji, takich jak metale ciężkie czy toksyczne związki rozpuszczalne w wodzie. Firmy oferujące systemy uzdatniania wody, takie jak granimex.com.pl, dobierają odpowiednie membrany w oparciu o wyniki przeprowadzonych badań jakości wody.
Zmiękczanie
Proces usuwania twardości wody polega na redukcji nadmiernej ilości związków wapnia i magnezu. Woda jest uznawana za bardzo twardą, jeśli zawiera ponad 500 mg jonów wapnia na litr, natomiast przy wartościach między 300 a 500 mg na litr określa się ją jako twardą. Zmiękczanie odbywa się poprzez wymianę jonów wapnia i magnezu na jony sodu przy użyciu specjalnych złóż żywicznych o właściwościach kationowych, które przyciągają dodatnie ładunki, co skutkuje zmiękczeniem wody.
Zmiękczona woda przeciwdziała odkładaniu się kamienia na elementach grzewczych urządzeń gospodarstwa domowego, co chroni je przed spadkiem wydajności i potencjalnymi uszkodzeniami. Osad wapienny może również gromadzić się wewnątrz rur, zmniejszając ich przepustowość i przyspieszając proces korozji instalacji wodno-kanalizacyjnych. Przed rozpoczęciem procesu zmiękczania, woda powinna być odżelaziona, ponieważ obecność żelaza przyspiesza zużycie żywicy w złożu zmiękczającym.
Zmiękczacze wody są instalowane jako część systemów uzdatniania, zgodnie z wynikami analizy wody.